Kinderopvang is een belangrijk item voor ouders. Zeker als je allebei werkt kun je er haast niet zonder. Maar omdat het altijd moeilijk is je kind zomaar ergens achter te laten wil je er zeker van zijn dat je kind zich er op zijn of haar gemak voelt en plezier heeft in de bezigheden die worden aangeboden.
Situaties van ouders verschillen, al was het alleen maar om de leeftijd van hun kinderen verschillen. Maar ook of je werkt en hoeveel je beide werkt en hoe je werkrooster er uit ziet is van belang.
Er zijn verschillende vormen van kinderopvang en binnen die verschillende soorten is er ook een gevarieerd aanbod. Met een beetje zoeken is het daarom heel waarschijnlijk dat je iets vindt wat bij jou situatie past.
Formele en informele kinderopvang.
Formele kinderopvang moet voldoen aan de kwaliteitseisen van de wet kinderopvang. In die kwaliteitseisen worden onder meer regels gesteld over de veiligheid en de gezondheid van kinderen, de opleidingseisen voor het personeel, de pedagogische visie en de betrokkenheid van ouders.
Ook moeten kindercentra ingeschreven staan in het landelijk register kinderopvang en peuterspeelzalen.
Belangrijk is dat je alleen in aanmerking komt voor de kinderopvangtoeslag (zie het artikel hierover elders op deze site) als je je kind naar een formele vorm van kinderopvang brengt.
Voor informele kinderopvang gelden deze eisen niet, maar je krijgt ook geen kinderopvangtoeslag als je je kinderen op een informele manier laat opvangen.
Peuterspeelzalen, die onder de informele kinderopvang vallen, zijn een speciaal geval. Hierover straks meer.
Formele kinderopvang
Er zijn de volgende vormen van formele kinderopvang:
- kinderdagverblijven
Kinderdagverblijven zijn opvangvoorzieningen voor kinderen van 6 weken oud tot de basisschoolleeftijd. De kinderen worden opgevangen in een groep van ongeveer 10 en de groepen hebben een vaste samenstelling. Meestal zetten kinderopvangcentra kinderen van ongeveer dezelfde leeftijd in een groep bij elkaar (horizontale groepen), maar soms ook in groepen van verschillende leeftijden (verticale groepen). Er is een rustige slaapgelegenheid voor de kleinsten. Voor elk kind is er individuele aandacht en de omgang met de kinderen qua spel en dergelijke is gericht op het stimuleren van de ontwikkeling.
De openingstijden zijn zodanig, dat het mogelijk is je kind er te brengen voordat je naar je werk gaat en weer kunt ophalen na werktijd. Je kunt kiezen voor opvang voor de hele dag of voor een halve dag. Er zijn ook kinderopvangcentra die buiten de normale tijden geopend zijn, zelfs 24 uur per dag. Wanneer je bijvoorbeeld in ploegendienst werkt, kan dit een uitkomst zijn. - buitenschoolse opvang
Gaat je kind naar de basisschool dan is er buitenschoolse opvang. De kinderen worden opgevangen voor en na schooltijd. Vaak zijn de centra voor buitenschoolse opvang in de buurt (tegenwoordig niet zelden in hetzelfde gebouw) van de school gevestigd. De jongste kinderen gaan onder begeleiding naar school en weer terug, de grotere kinderen gaan zelfstandig. Ook in schoolvakanties b lijven de centra open voor opvang.
De kinderen kunnen in de BSO hun eigen gang gaan binnen de regels die het centrum stelt. Vaak worden er ook activiteiten aangeboden zoals sport of muziek. Er zijn dan mogelijk afspraken met sport- en muziekverenigingen daarover.
De scholen zijn verantwoordelijk voor buitenschoolse opvang, maar hoeven het niet zelf te doen. Meestal hebben ze een overeenkomst gesloten met een kindercentrum in de buurt. - Elders op deze site wordt uitgebreid ingegaan op gastouderopvang. Uw kind wordt opgevangen bij gastouders. Gastouders moeten aangesloten zijn bij een gastouderbureau, die toeziet op de kwaliteit en die de financiële zaken regelt.
Informele kinderopvang
Onder informele kinderopvangvoorzieningen vallen de volgende zaken:
- Oppas door ouders of andere familie of vrienden, incidentele oppas en au-pairs
Deze oppas regel je meestal zelf, voor een vaste dag in de week, of incidenteel. - Tussenschoolse opvang
Scholen hebben voorzieningen om kinderen tussen de middag te laten overblijven op school of de BSO in de buurt. - Peuterspeelzalen zijn er voor kinderen vanaf twee jaar tot aan de basisschool. Kinderen kunnen hier een aantal dagdelen per week naar toe, om te spelen. Peuterspeelzalen hebben programma’s die kinderen stimuleren in hun ontwikkeling in taal en andere vaardigheden. De gemeente betaalt het grootste deel van het peuterspeelzaalwerk en daarom zijn er wel regels voor de kwaliteit en veiligheid van de peuterspeelzalen en zijn ze ook opgenomen in het register kinderopvang en peuterspeelzalen. Maar als je je kind alleen naar de peuterspeelzaal laat gaan, kom je niet in aanmerking voor de kinderopvangtoeslag.
Welke keuze maak je?
Er is dus een ruime verscheidenheid aan verschillende voorzieningen waaruit je kunt kiezen. Wil je het liefst dat je kind of je kinderen door een bekend persoon worden opgevangen, dan kun je het beste in je eigen familie of vriendenkring kijken of er daar mogelijkheden zijn.
Maar als je het belangrijk vindt, dat je kind in zijn ontwikkeling gestimuleerd wordt door professionele medewerkers met een opvoedkundige opleiding, dan kun je het beste kiezen voor professionele kinderopvang.
Als er wel altijd iemand thuis is, maar je vindt het toch belangrijk dat je kind met anderen speelt en ook leert van mensen en omgevingen buiten je eigen thuis, dan is een peuterspeelzaal wellicht een goede oplossing.
Er zijn in elke grotere plaats kindercentra en peuterspeelzalen van verschillende organisaties, en er kunnen verschillen zijn in de pedagogische visie van waaruit ze werken. Wanneer je de mogelijkheid hebt is het dus goed om bij verschillende op bezoek te gaan om uit te vinden bij welk kindercentrum je je het beste thuis voelt. Natuurlijk is het ook goed om prijzen te vergelijken. Je kunt de kindercentra in jouw gemeente vinden in het landelijk register kinderopvang en peuterspeelzalen, maar op internet zijn er ook andere sites met adressen.
Je kunt al voor de geboorte van je kind met je onderzoek beginnen, omdat kindercentra al inschrijvingen accepteren tijdens de zwangerschap.
Heb je eenmaal een keuze gemaakt, dan hebben de kinderdagverblijven meestal een introductieprogramma, wat kan inhouden dat ze je van te voren uitnodigen voor een gesprek, waarin je alvast met het verblijf en met de leidsters kunt kennismaken. Vaak kun je ook in het begin eerst een dag meelopen, zodat jij weet, hoe het ongeveer toegaat in het kinderdagverblijf en je kind al vast een beetje kan wennen.
Klachten?
Je hebt heel zorgvuldig een keuze gemaakt en je kind gaat al een tijdje naar de kinderopvang of BSO, maar je bent toch niet tevreden. Dan kun je een klacht indienen. Je dient je klacht schriftelijk in bij de organisatie die verantwoordelijk is voor de opvang in het kindercentrum. Kindercentra hebben altijd een klachtenregeling, waarin je kunt vinden hoe je een klacht kunt indienen en hoe ze daar mee omgaan. Ben je nog niet tevreden dan kun je ook terecht bij een onafhankelijke klachtencommissie of bij de landelijke geschillencommissie kinderopvang.
Ten slotte
Hopelijk heb je de klachtenprocedure niet nodig in de periode dat je kinderen opvangvoorzieningen bezoeken. Gelukkig zijn de kinderopvangvoorzieningen inmiddels professionele organisaties, die in het algemeen de cliënt, jij als ouder dus, goed bedienen. Maar het is altijd zaak een weloverwogen keuze te maken en ook daarna aandacht te blijven besteden aan de manier waarop je kroost wordt opgevangen, want je kinderen blijven toch altijd het kostbaarste wat je hebt!